The article is about main ideas publicisticals speeches of promethetors, which devoted of that time Polish-Ukrainian relations problem and published on the newspaper pages, which was a rostrum of polish prometheizm. The idea of state power and “jagellonizm” was their fundamental conceptions. The author analyses the publications of polish promethetors on the columns of “Bunt Młodych” i “Biuletyn Polsko-Ukraiński”, which presented the ways for solving Ukrainian problem in 30th years in Poland. She looks steps of psychological, cultural and political contents. The publicists underlined the importance of leading self-government and take into account the national interests of Ukrainian people in inland politic of country. They were convinced of success-full deciding of Ukrainian question because it give them safety from east. The did accent on the main point of concept of political conjuncture, stereotypes of mass consciousness, national interests, “mission on the East”.
The main attention grand to publicistic writing of V. Bochkovski, who is a specialist of east problems, who looks the polish national interests in the contests of east-west or Germany – Russia and he motivated political, economical and cultural use of Polish-Ukrainian union. Also valued the main thesis of his conceptions, thesis of strategical and tactical character, the payment of publicist to the development of Polish-Ukrainian dialogue. The article indicates the influence by authority of J. Pilsudskij on the points of view promethetor’s.
The article also analyses publisictic speeches of another authors – Leon Vasylevski, Adolf and Alexandr Bochenski, Stanislav Losj, Konstant Symonolevych, Piotr Dunin-Borkovski etc. Also the article gives short biographical information about K. Symonolevych, which is the least popular polish publicists, and come out on the pages of newspaper “Biuletyn Polsko-Ukraiński”. The author analyses informatical, opinionical and historical meaning of this publications.
W artykule są rozpatrywane główne idee zwolenników ruchu prometejskiego, dotyczące zagadnień stosunków polsko-ukraińskich okresu międzywojennego prezentowane na łamach czasopism, które stały się placówkami polskiego prometeizmu. Fundamentem koncepcji tych działaczy była idea państwa – mocarstwa, a także idea „jagiellońska”.
Autorka przeanalizowała zwłaszcza wypowiedzi prometeistów polskich opublikowane na łamach czasopism „Bunt Młodych” i „Biuletyn Polsko-Ukraiński”, w których zaprezentowane są propozycje rozwiązania zagadnienia ukraińskiego w Polsce lat trzydziestych wieku XX. Omówione zostały psychologiczne, kulturowe i polityczne aspekty problemu. Publicyści podkreślali najważniejsze punkty dotyczące „samourządzenia”, uwzględnienia w wewnetrznej polityce państwa interesów narodowych ludności ukraińskiej. Prezentowali przekonanie, że pomyślne rozwiązanie kwestii ukraińskiej zapewni bezpieczeństwo od wschodu. Rozpatrywali istotę pojęć, takich jak: polityczna koniunktura, ukrainofilizm, stereotypy masowej wyobraźni, racja stanu, interesy narodowe, „misja na Wschodzie” i in.
Badaczka odrębnie omawia publicystykę Włodzimierza Bączkowskiego, specjalisty z zakresu wschodniej problematyki, który poddawał analizie polskie interesy narodowościowe w kontekście dylematu „wschód–zachód”, czyli „Niemcy–Rosja” i uzasadniał polityczne, ekonomiczne i kulturowe priorytety polsko-ukraińskiej współpracy. Zaprezentowała główne zasady koncepcji Włodzimierza Bączkowskiego, punkty dotyczące strategicznego i taktycznego charakteru problemu, wkład publicysty w rozwój polsko-ukraińskiego dialogu. W artykule zajęto się też wpływem autorytetu Józefa Pilsudskiego na poglądy przedstawicieli ruchu prometejskiego. Omówiono również występy publicystyczne innych działaczy – Leona Wasilewskiego, Adolfa i Aleksandra Bocheńskich, Stanisława Łosia, Konstantego Symonolewicza, Piotra Dunina-Borkowskiego. Autorka dokonała analizy historycznego, informatycznego i opiniotwórczego znaczenia prac tych publicystów, podała krótki biogram Konstantego Symonolewicza, jednego z najmniej znanych twórców ze środowiska polskich prometeistów, który pisał dla „Biuletynu Polsko-Ukraińskiego”, odnaleziony w zbiorach rękopisów St. Lama w Polskiej Bibliotece w Paryżu.
