Nazwisko Sawicki

Odkrywanie treści nazw − niejednokrotnie zleksykalizowanych, a więc nieprzejrzystych pod względem słowotwórczym i znaczeniowym − może stać się zadaniem badawczym, którego spełnienie pozwala dopiero w pełni ocenić dany znak nazewniczy, bo nie tylko w asemantycznym ujęciu sunchronicznym, ale i w znaczeniowym aspekcie historycznym. Nazwisko „Sawicki” pod względem słowotwórczym reprezentuje typ nazwiska przymiotnikowego, jeden z najbardziej charakterystycznych modeli nazwisk polskich. Poszukiwaną podstawą nazwiska „Sawicki” mogła być nazwa miejscowa „Sawic(z)e”; toponim spolonizowany, wtórny do ruskiego „Savi(-y)či”. Podstawę badanego toponimu stanowi ruskie imię „Sava”(ze starochrześcijańskiego „Saba”). Nazwisko to mieści się w szerokiej klasie mian kresowych genetycznie niepolskich w rodzaju „Kościuszko”, „Moniuszko”, „Sienkiewicz”, „Piłsudski”, „Iwaszkiewicz”, związanych z postaciami, które bez względu na swój faktyczny etniczny rodowód czuły się związane z językiem polskim, polską kulturą i polską racją stanu.

Discovering the content of names, which are often lexicalised and thus morphologically and semantically opaque, can be a worthwhile research task. On its completion we can fully appreciate the given name, not only in its asemantic synchronic dimension, but also in its meaningful historical dimension. Morphologically, the name Sawicki is an adjectival name, representing one of the most typical Polish family name patterns. It might be derived from the place-name Sawic(z)e, a polonised toponym of Ruthenian origin. The base of the toponym is the Ruthenian name Sava (from early Christian Saba). The name Sawicki belongs together with a host of eastern Polish family names of non-Polish origin, such as Kościuszko, Mickiewicz, Moniuszko, Sienkiewicz, Piłsudski, Iwaszkiewicz, names of people who (irrespective of their actual ethnic descent) identified with the Polish language, Polish culture and Polish raison d'état.