Catalan Nationalism: between Constructed Cultural Memory and Populist Storytelling

Spain is one of the countries which is facing a lot of nationalist sentiments and aspirations of certain autonomous communities seeking if not for sovereignty, then at least for greater autonomy or a federal system. This paper aims at investigating the case of Catalonia by examining the roots of Catalan nationalism, its main determinants and drivers for change. It also explains the reasons for evolution of the accompanying factors and claims that Catalan nationalism is civic and not ethnic in nature. Its main factors are economic and cultural as well as ideological ones, built on the common identity shaped by cultural and religious heritage. Till the crisis of 2007/2008, Catalan nationalism was not violent – neither in actions nor in its claims. Deterioration of the economic situation and social frustration made it easier for politicians to use the nationalist argument to win a political battle. It resulted in the revival of stronger nationalist sentiments and a desire for self-determination.

Hiszpania jest jednym z krajów, które borykają się z wieloma nacjonalistycznymi nastrojami i aspiracjami niektórych wspólnot autonomicznych, dążących jeśli nie do suwerenności, to przynajmniej do większej autonomii lub systemu federalnego. Niniejszy artykuł ma na celu zbadanie przypadku Katalonii poprzez analizę korzeni nacjonalizmu katalońskiego, jego głównych przyczyn i bodźców do zmian. Wyjaśnia on również uwarunkowania ewolucji czynników mu towarzyszących i stara się udowodnić, że nacjonalizm kataloński ma charakter obywatelski, nie zaś etniczny. Jego główne bodźce to czynniki ekonomiczne i kulturowe, a także ideologiczne, zbudowane na wspólnej tożsamości kształtowanej przez dziedzictwo kulturowe i religijne. Aż do kryzysu lat 2007/2008 nacjonalizm kataloński nie był agresywny ani w działaniach, ani w roszczeniach. Pogorszenie się sytuacji gospodarczej i frustracja społeczna ułatwiły politykom wykorzystanie argumentu nacjonalistycznego do wygrania bitwy politycznej. Spowodowało to odrodzenie silniejszych nastrojów nacjonalistycznych i chęci samostanowienia.