Debata na temat koncepcji osoby w bioetyce

W artykule podjęto próbę naszkicowania debaty w dziedzinie bioetyki dotyczącej pojęcia osoby. Wstępnie przedstawiono trzy rozumienia problemu: koncepcję osoby w filozofii naturalistycznej, we współczesnym komunitaryzmie i w jednym ze stanowisk humanistycznych. Analiza tych propozycjo prowadzi do wniosku, że osoba postrzegana jest jako byt empiryczny i psychologiczny lub jako wolny, tworzący siebie podmiot. Stwierdzenie to prowadzi do dalszych badań. W celu uniknięcia pewnego dualizmu w percepcji osoby zakorzenionego we wskazanych wyżej stanowiskach rozwinięte zostaje podejście personalistyczne. Podkreśla się w nim, że osobę należy rozumieć jako niepodzielną całość, łączącą w sobie jaźń – subiektywny aspekt osoby, z naturalno-cielesną stroną, która jest obiektywnym aspektem bytu ludzkiego. W ujęciu personalistycznym osoba jawi się jako wcielona subiektywność utworzona przez akt osobowego istnienia. W artykule takie rozumienie osoby przedstawione jest jako istotne dla rozwiązywania złożonych problemów bioetycznych.

This article endeavours to sketch the debate about the concept of a person in the realm of bioethics. Initially, it sets out three understandings of the issue, namely the concept of a person in a naturalistic philosophy, in the current of communitarianism and in one of the humanistic positions. The analyses of these approaches lead to the conclusion that a human person is perceived either as an empirical and psychological entity or as a free subjectivity creating him/herself. This thesis is stimulation to further research. In order to avoid a kind of dualism in perception of the person stemming from the stances outlined above, the personalistic approach is developed. This points out, that a human being should be depicted as one indivisible entity unifying in itself more strictly self, a subjective aspect of the person, with nature-body aspect which is an objective facet of being human. Given this personalistic perspective, a person comes out as an embodied subjectivity formed by the unique personal act of existence. In this article, such a concept of the person is argued as a vital support in the complex field of bioethical dilemmas.