Polityczny wymiar sztuki – estetyczny wymiar polityki

W artykule Autorka omawia zagadnienie sztuki zaangażowanej, która zyskuje coraz mocniejszą pozycję we współczesnej kulturze. Artyści zaangażowani, podobnie jak ruchy awangardowe, swe ideowe podstawy czerpie z myśli lewicowej. Jako taka stanowi ważny element lewicowej polityki. Dzieje się tak, ponieważ głównie środowiska lewicowe podkreślają pozytywną wartość tych praktyk, dążąc do zminimalizowania negatywnych skojarzeń powstałych wokół związku sztuki i polityki. Celem artystów zaangażowanych jest przekształcanie otaczającego świata zgodnie z ich takimi ideami, jak poprawa warunków społecznych czy kształtowanie świadomości społecznej. Znaczenie sztuki dla polityki podkreśla m.in. francuska filozofka o orientacji postmarksistowskiej Chantal Mouffe. Jej zdaniem działania artystyczne zawsze w pewnym stopniu mają znaczenie polityczne. W teoriach estetycznych również usiłuje się obronić tezę, że między sztuką a polityką istnieje trwała relacja, przykładem jest np. koncepcja estetyki relacyjnej Nicolasa Bourriauda lub Jacques’a Rancière’a koncepcja estetyki jako polityki.

In this paper the Author presents the matter of ‘engaged art’ which is being appreciated in contemporary culture. ‘Engaged artists,’ similar to avant-garde movement, are rooted in leftist ideology. This art is an important element of leftist politics. Leftist groups stress the positive value of that art by underplaying negative associations of art and politics. The ‘engaged artists’ purpose is to change the world according to their ideas like improvement of social conditions and creating the social awareness. The importance of art to politics is emphasised by post-Marxist philosopher Chantal Mouffe. In her theory, artistic activity always has a political meaning. On the other hand, in aesthetics theories like Nicolas Bourriaud’s relational aesthetics or Jacques Rancière’s conception of aesthetics as politics, a kind of permanent relation between art and politics is maintained.