Spatial diversification of the level of development and the financial situation of rural communes in the Swietokrzyskie voivodeship

The aim of the article is to evaluate the spatial disproportions in the development of rural municipalities in relation to their financial situation with the use of a non-standard synthetic measure. The analysis in the area of finance and development of communes concerned the years 2011, 2014 and 2017. The study covered 70 rural communes in the Świętokrzyskie Voivodship. Data exploration was possible due to the use of data from the Local Data Bank of the Central Statistical Office and the Regional Audit Chamber. The method used in the work is a synthetic measure of development and the financial situation. Local self-government can fulfil its tasks when it is equipped with stable and efficient sources of income and an appropriate level of endogenous resources. The economic potential, infrastructure, financial resources are an important development factor. The group of communes with the best situation in terms of development was created, among others, by Sitkówka-Nowiny, Morawica and Strawczyn Communes, which are located in the Kielce district and are characterized by a good financial situation and economic potential. The research showed disproportions between rural communes characterized by an industrial function and units with a traditional agricultural function.

Celem artykułu jest analiza przestrzennych dysproporcji rozwoju gmin wiejskich względem ich sytuacji finansowej z zastosowaniem bezwzorcowej miary syntetycznej. Analiza w obszarze finansów i rozwoju gmin dotyczyła lat 2011, 2014 i 2017. Badaniu podlegało 70 gmin wiejskich położonych w województwie świętokrzyskim. Eksploracja danych możliwa była dzięki wykorzystaniu danych pochodzących z Banku Danych Lokalnych GUS oraz danych z Regionalnej Izby Obrachunkowej. Metodą zastosowaną w pracy jest syntetyczny miernik rozwoju i sytuacji finansowej. Samorząd lokalny może realizować swoje zadania wówczas, gdy zostanie wyposażony w stabilne i wydajne źródła dochodów oraz odpowiedni poziom zasobów endogenicznych. Potencjał gospodarczy, infrastruktura oraz zasoby finansowe są istotnym czynnikiem rozwoju. Grupę gmin o najlepszej sytuacji w aspekcie rozwoju tworzyły m.in. gminy Sitkówka-Nowiny, Morawica i Strawczyn, które znajdują się w powiecie kieleckim. Charakteryzowały się one dobrym poziomem sytuacji finansowej i dużym potencjałem gospodarczym. Badania wykazały dysproporcje między gminami wiejskimi charakteryzującymi się funkcją przemysłową a jednostkami o tradycyjnej funkcji rolniczej.