Zwrot kosztów z tytułu bezumownego korzystania z kapitału pieniężnego w przypadku stwierdzenia nieważności (ex tunc) umowy kredytu (cz. 1)

Przedmiotem pierwszej części niniejszego artykułu jest problematyka dotycząca roszczenia kondykcyjnego banków o zwrot kosztów z tytułu bezumownego korzystania przez kredytobiorców z kapitału pieniężnego udostępnionego przez banki w przypadku stwierdzenia nieważności (ex tunc) umowy kredytu. Celem artykułu jest wykazanie — na podstawie analizy dotychczasowego dorobku judykatury — że w przypadku stwierdzenia nieważności ex tunc umowy kredytu bankowi w ramach jego kondykcji należny jest zwrot kosztów z tytułu bezumownego korzystania przez kredytobiorcę z kapitału. Takie ujęcie tematu jest wynikiem tego, że będący przedmiotem niniejszego opracowania problem powstał na gruncie orzecznictwa sądowego (został on niejako „zainicjowany” wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 20.02.2020 r.; sygnatura: I ACa 635/19) i jest problemem stricte praktycznym. W niniejszym artykule omówiono powstałe wątpliwości, a także zaproponowano konkretne rozwiązania.

The first part of this article is about banks` condiction claim regarding the reimbursement for non-contractual use of capital provided by banks in the situation of acknowledgement of invalidity (ex tunc) of credit agreement. The aim of the article is to show — based on the analysis of the existing judicature — that if a credit agreement is declared invalid ex tunc, the bank, as part of its condition, is entitled to reimbursement for noncontractual use of the capital by the borrower. This issue arose on the basis of the jurisprudence concerning mortgage loan agreements denominated or indexed to a foreign currency. This approach to the subject is the result of the fact that the problem which is the subject of this paper has been created on the basis of court case law (where it was "initiated" in a way by the judgment of the Court of Appeals in Białystok on 20 February 2020; reference: I ACa 635/19) and is a strictly practical problem; thus, its solution should be drawn from the hitherto judicial output. This article discusses the doubts that have arisen as well as proposes specific solutions.