„Zielone ludziki” w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej w drugiej dekadzie XXI wieku

Celem niniejszego artykułu jest analiza roli „zielonych ludzików” w polityce zagranicznej Rosji w świetle obowiązujących norm prawnych regulujących kwestię najemnictwa oraz para- militarnych ugrupowań. Motywy, jakimi kierował się Kreml przy wykorzystaniu nielegalnych sił do osiągnięcia celów politycznych, zostały rozpatrzone przez pryzmat procesu decyzyjne- go w ramach metody decyzyjnej. Dodatkowo, dla zrozumienia kontekstu prawnego zaangażowania nieoficjalnych sił w polityce zagranicznej, pomocna była metoda instytucjonalno-prawna. W niniejszym artykule podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Jaka jest rola „zielonych ludzików” w polityce zagranicznej Rosji? Jakie jest oficjalne stano- wisko Kremla w związku z wykorzystaniem najemników, kontraktorów? Jakie są przyczyny angażowania przez Rosję nieoficjalnych sił poza granicami państwa? Warto zaznaczyć, że trend w komercjalizacji bezpieczeństwa oraz w prowadzeniu konfliktów przez pośredników stał się widoczny na początku XXI wieku na świecie. Nie tylko Rosja zdecydowała się na tego typu usługi, albowiem USA, Wielka Brytania czy Francja delegują część zadań pierwotnie przypisanych siłom zbrojnym na prywatne podmioty. Przejawy działalności najemników na rzecz Federacji Rosyjskiej zostały rozpatrzone na przykładach Ukrainy, Wenezueli, Republiki Środkowoafrykańskiej oraz Syrii.

The purpose of this article is to analyze the role of “little green men” in the Russian foreign policy in the light of legal norms regulating use of mercenaries and paramilitary groups. The author examined the Kremlin’s motives to use illegal forces to achieve political goals from the perspective of the decision-making process. In addition, the institutional and legal method was helpful to understand the legal context of the involvement of unofficial forces in foreign policy. This article attempts to answer the following research questions: what is the role of “little green men” in the Russian foreign policy? What is the Kremlin’s official attitude towards the use of mercenaries and contractors? What are the reasons for engagement of unofficial forces outside Russia? It is worth noting that a trend of the commercialization of security and conflicts managed by intermediaries became visible at the beginning of the 21st century in the world. Not only Russia has decided on this type of service, because the USA, Great Britain or France delegate some of the tasks originally assigned to the armed forces to private entities. Signs of mercenary activity for the Russian Federation have been described on the examples of Ukraine, Venezuela, the Central African Republic and Syria.