Trudności wynikające z wdrożenia systemów zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego w zakładach wytwarzających produkty tradycyjne i regionalne

Produkty tradycyjne, regionalne i lokalne wytwarzane tradycyjnymi metodami są jedną z wartości kształtujących dzisiejszy rynek żywnościowy. Celem pracy było przeprowadzenie badań sondażowych w zakładach wytwarzających produkty tradycyjne i lokalne oraz ocena trudności związanych z wdrażaniem i stosowaniem zasad GMP/GHP i systemu HACCP. Respondentom zaproponowano kafeterię obejmującą 12 elementów, które wskazywały na różnorakie trudności. Analiza wyników badań pozwoliła na sformułowanie stwierdzenia, że wdrożenie systemów GHP, GMP i HACCP w zakładach wytwarzających żywność tradycyjną i lokalną związane jest z trudnościami, które zwłaszcza w przypadku małej produkcji wiążą się ze znacznym ogranicznikiem rozwoju zakładów. W grupie trudności prawno- -ekonomicznych najczęściej wskazywano na wzrost kosztów funkcjonowania zakładu, konieczność poniesienia nakładów finansowych na modernizację, zmiany w ustawodawstwie żywnościowym, brak dostępu do niezbędnych informacji. Spośród trudności organizacyjno-personalnych wymieniano najczęściej problemy z codzienną realizacją zasad i założeń wskazywanych w dokumentacji, niezrozumienie idei i zagadnień systemu HACCP, brak możliwości szkolenia się w zakresie HACCP. Najczęściej z trudnościami prawno-ekonomicznymi (93%) oraz trudnościami organizacyjno-personalnymi (88%) zmagano się w zakładach zatrudniających więcej niż 20 pracowników, a respondenci reprezentujący branżę produktów pochodzenia zwierzęcego i branżę produktów pochodzenia roślinnego w większym stopniu (88%) niż respondenci z zakładów branży produktów pozostałych (43%) stwierdzali, że stosowanie systemów powoduje poważne trudności organizacyjno-personalne.

Traditional, regional and local products produced with the application of traditional methods are one of the values shaping today's food market. The purpose of this paper was to conduct research into plants manufacturing traditional and local products and to assess difficulties related to the implementation and application of the GMP/ GHP principles and the HACCP system. The research material included the results of a survey conducted among Polish companies producing traditional and local products. The respondents were offered a cafeteria with 12 elements, which pointed to various difficulties. The analysis of the research results led to the conclusion that the implementation of GHP, GMP and HACCP systems in factories producing traditional and local food creates a lot of difficulties, which is especially true for companies with smaller production volumes, whose development is impeded. The most commonly cited problems of legal and economic nature include the increasing operating costs, edevelopmentrelated investment outlays, changes in food legislation, lack of access to the necessary information. The difficulties of organisational and HR-related nature include problems with the day-to-day implementation of rules and principles specified in the relevant documentation, lack of understanding of HACCP ideas and problems, lack of access to HACCP training. Problems of legal and economic character (93%) and those related to the issues of organisation and Human Resources (88%) mainly occur in companies with more than 20 employees. The respondents representing the sectors of products of animal origin and products of plant origin (88%) were more willing to admit that the implementation of food safety systems contributes to serious organisational and HR-related problems than those deriving from other sectors (43%).