Studies on antinutritive componnents of the rye grain I. Effect of isolated and in situ alkylresorcinols of rye grain on growth of laboratory animals and diet utilization

Specially selected rye lines with alkylresorcinols (AR) content reduced to 300-600 mg/kg making up 90% of the experimental diet did not enhance the growth of experimental animals, and the utilization of nutrients was not better than in the control experiments with rye containing 1300 mg alkylresorcinols per kg. Alkylresorcinols isolated from rye, wheat and triticale grain, differing as to short-chain and unsaturated homologues composition, were applied in doses of 1 and 2 g/kg casein diet, leading to a significant decrease of growth indices in the case of the higher dose (2 g), irrespective of the contents of homologues.

Alkilorezorcyny (AR) występują w ziarnie żyta w najwyższej ilości w porównaniu z innymi zbożami. Ponadto żyta zawierają najwyższy udział nienasyconych homologów (10-50%), podczas gdy pszenice tylko 6-20%. Prace Wieringi (1967) zwróciły uwagę, że AR żyta są prawdopodobnie czynnikiem toksycznym, obniżającym ilości żyta stosowane w żywieniu zwierząt, zwłaszcza młodych. Od tego czasu zaczęto wykonywać próby selekcji żyta w kierunku obniżenia ogólnej ilości AR w ziarnie żyta (Svalöv - Szwecja, Gülzow - NRD), a także obniżenie zawartości ogólnej AR, i zróżnicowanie udziału homologów nienasyconych w tym związku - (Uniwersytet w Hohenheim RFN). Autorzy pracy otrzymali próbki żyta ze Szwecji i RFN, które poddano ocenie według rutynowo stosowanej w IHAR metodyki badań biologicznych na zwierzętach. Z racji małych próbek możliwe było przeprowadzenie 10-dniowych doświadczeń na przepiórce japońskiej (tabela 1) nad próbkami z Hohenheim, wyniki których nie wskazują na poprawę wzrastania ptaków w próbkach o obniżonej zawartości homologów nienasyconych (15% w stosunku do 30%). Podobnie nie wykazano różnic we wzroście i wskaźnikach strawności i retencji białka u szczurów otrzymujących ziarno żyta o zawartości ok. 300 mg AR/kg w stosunku do zwierząt otrzymujących kontrolne żyto o zawartości 960 do ok. 1300 mg AR/kg. (tabela 2). Izolowane AR z ziarna żyta, pszenicy lub pszenżyta o zróżnicowanej ilości 1 lub 2 g/kg diety kazeinowej wskazują, że niezależnie od składu jakościowego podanych AR - dawka 2 g/kg powodowała znamienne statystycznie obniżenie wzrostu i retencji białka u szczurów doświadczalnych (tabela 4).