Przedoperacyjna ocena ryzyka uszkodzenia tętnicy szyjnej wewnętrznej w odcinku jamistym podczas zabiegów endoskopowych z dostępu przez zatokę klinową

Podczas zabiegów endoskopowych przez przewody nosowe z dostępu przez zatokę klinową uszkodzenie tętnicy szyjnej wewnętrznej występuje z częstością od 0 do 3,8% [1]. Najwyższe ryzyko uszkodzenia tętnicy ma miejsce w sytuacji bezpośredniego kontaktu gruczolaka przysadki lub przysadki z tętnicą szyjną wewnętrzną podczas otwierania opony twardej. Obrazowanie radiologiczne przedoperacyjne, tj. CTA, MRA, zapewnia obiektywną ocenę i jednocześnie uzupełnia śródoperacyjne metody obrazowania, tj.: neurominitoring, CTA, które podobnie jak MRA, są niezbędne w ocenie szczegółów anatomicznych w przebiegu tętnicy szyjnej wewnętrznej w zatoce jamistej (C4 ICA). Celem badań była ocena wymiarów przestrzennych i odległości między tętnicami szyjnymi wewnętrznymi (ICA) oraz odległości pomiędzy przysadką mózgową a tętnicą szyjną wewnętrzną (ICA). W badaniu CTA (coronal scans) określono odległości pomiędzy prawą i lewą tętnicą szyjną wewnętrzną (ICA) na poziomach: A – pomiędzy najbardziej wklęsłymi odcinkami zakrętu C4–C5 ICA, B – pomiędzy najbardziej wypukłymi odcinkami kolanka C4 ICA, C – pomiędzy odcinkami C4 ICA w części tylnej wstępującej. W badaniu MRA (axial scans) zmierzono obustronnie odległości pomiędzy przysadką mózgową a tętnicą szyjną wewnętrzną (ICA) na poziomach: A’ – w punkcie najbardziej wklęsłym zakrętu C4–C5 ICA, B’ – w punkcie najbardziej wypukłym odcinka C4 ICA (odcinek jamisty). W analizie statystycznej wykorzystano oprogramowanie Statistica 13 (StatSoft), a w określeniu różnic między grupami zastosowano test U-Manna–Whitney’a. W analizie siły korelacji między zmiennymi ilościowymi obliczono współczynniki korelacji rang Spearmana. Wyniki uznano za statystycznie istotne na poziomie p < 0,05. Wykazano istotne obustronnie zmniejszenie odległości pomiędzy przysadką mózgową a segmentem jamistym tętnicy szyjnej wewnętrznej (C4 ICA), co jest związane z wiekiem pacjentów. Ma to wpływ na planowanie chirurgicznego dostępu i pozwala ocenić ryzyko urazu śródoperacyjnego tętnicy szyjnej wewnętrznej (ICA).