Analiza mieszanin organicznych występujących podczas działań ratowniczych prowadzonych przez grupy ratownictwa chemicznego w Państwowej Straży Pożarnej

W gospodarstwach domowych, a także w zakładach przemysłowych nieustannie zwiększa się zapotrzebowanie na substancje chemiczne, które są często bardzo toksyczne dla środowiska, a tym samym mogą stanowić zagrożenie dla ludzi. W identyfikacji nieznanych substancji niezbędne są specjalistyczne przyrządy. Z tego względu celem przedmiotowych badań było opisanie zastosowania metody chromatografii gazowej z detekcją masową (GC-MS) do oznaczania substancji rozprzestrzeniających się w wyniku wycieku. W badaniach analizowano pięć próbek substancji chemicznych (aceton, benzen, heptan, oktan, toluen). Badania prowadzono przy pomocy dwóch urządzeń, tj. spektrometru masowego E2 M firmy Bruker będącego na wyposażeniu Państwowej Straży Pożarnej, a także stacjonarnego chromatografu gazowego z detekcją masową (GC-MS). W wyniku przeprowadzonych badań zarówno na spektrometrze mas E2 M Bruker oraz chromatografie gazowym FinniganTrace GC 2000 Series otrzymano widma dla badanych próbek substancji niebezpiecznych. Ze względu na konstrukcję spektrometru mas E2 M Bruker możliwa była analiza jedynie pojedynczych substancji. Natomiast w przy pomocy chromatografu gazowego FinniganTrace GC 2000 Series analizowano mieszaninę składającą się z pięciu substancji chemicznych. Porównując wyniki uzyskane za pomocą mobilnego GC-MS (E2 M Bruker) oraz stacjonarnego GC-MS Firmy Thermo stwierdzono, że technika stacjonarna była efektywniejsza w porównaniu do techniki mobilnej. Ograniczenie techniki mobilnej było spowodowane umieszczeniem tzw. uniwersalnej kolumny GC, przy pomocy której nie jest możliwe wykonanie prawidłowego rozdziału nieznanych mieszanin.

In households, as well as in industrial plants, the demand for chemicals which are often toxic is constantly increasing, and thus may pose a threat to people. Therefore, the special tools are needed to identify the unknown substances. For this reason, the objective of the research was to describe the use of gas chromatography with mass detection (GC-MS) for the determination of substances that are spread as a result of a dangerous substance leak. This study aimed to analyze five samples of chemical substances: acetone, benzene, heptane, octane, toluene. The research was carried out with the use of two devices: the Bruker E2 M mass spectrometer, which is available for the State Fire Service, as well as a stationary gas chromatograph with mass detection (GC-MS). As a result of the conducted tests, spectra for the samples tested were obtained both on the Bruker E2 M Mass Spectrometer and the FinniganTrace GC 2000 Series gas chromatograph. Due to the construction of the Bruker E2 M mass spectrometer, it was possible to analyze only a single substance. However, a mixture consisting of five chemicals was analyzed using the FinniganTrace GC 2000 Series gas chromatograph. Comparing the results obtained with the mobile GC-MS (E2 M Bruker) and the stationary GC-MS of the Thermo company, it was found that the stationary technique was more effective compared to the mobile technique. The limitation of mobile technology was due to the placement of the so-called universal GC column, by means of which it is not possible to divide the unknown mixtures correctly.