Eavan Boland’s poem “The Journey” depicts the dream of a woman, who – just like Inanna, a Sumerian goddess – embarks on the eponymous journey into the underworld, guided by Sappho. At first, she sees nothing in the darkness, yet, having accustomed to it, she observes mothers and children in loving embraces: the image which is immediately disturbed by the female’s guide, who makes the persona realise that these people are the victims of an unspecified plague. At this moment, the woman, stricken with terror, notices the signs of sickness and death; among others, she sees infants being poisoned during breast feeding. Sappho stresses that the watched mothers have a lot in common with the speaker – they are all loving and caring, despite their occupation or status, but also despite the tragedy they participate in. In this feminine transfiguration of The Aeneid, the terrified lyrical subject expresses the wish to provide a testimony on their behalf; however, Sappho assures her that she is here precisely in order to gain this knowledge of her genesis. When the woman finally returns to reality, everything remains as it was, but she feels the difference nonetheless; she is deeply affected by the events she has seen.The aim of my paper is to analyse Eavan Boland’s take on the path towards femininity in the context of Bracha L. Ettinger’s matrixial theory. What Ettinger proposes is a supplement to Freudian-Lacanian approach, which makes it possible to conceive of a new, feminine-based, non-binary matrixial difference, grounded upon proximity, hospitality, and exchange instead of a set of separations and the male/female opposition. I will endeavour to prove that Ettingerian psychoanalysis and Boland’s piece, when combined, can unfold the potential of a matrixial journey towards becoming a woman, grounded upon such notions as compassion, fragility, wit(h)nessing, exchange, connectivity, and transsubjective experience, unthinkable from the Oedipal perspective.
Wiersz Eavan Boland „The Journey” przedstawia sen kobiety, która – podobnie jak Inanna, sumeryjska bogini – prowadzona przez Safonę wyrusza w tytułową podróż do podziemi. Początkowo nic nie widzi w ciemnościach, jednak oswoiwszy się z nimi, dostrzega matki i dzieci w czułych objęciach. Obraz ten zostaje natychmiast zakłócony przez przewodniczkę kobiety, która uświadamia jej, że ludzie ci są ofiarami bliżej nieokreślonej zarazy. W tym momencie kobieta, ogarnięta przerażeniem, dostrzega oznaki choroby i śmierci, między innymi widzi niemowlęta zatruwane podczas karmienia piersią. Safona podkreśla, że obserwowane matki mają wiele wspólnego z osobą mówiącą w wierszu – wszystkie są kochające i opiekuńcze, niezależnie od wykonywanego zawodu czy statusu oraz mimo tragedii, która stała się ich udziałem. W tej kobiecej transfiguracji Eneidy przerażony podmiot liryczny wyraża chęć złożenia świadectwa w imieniu cierpiących kobiet, jednak Safona zapewnia ją, że jest tu właśnie po to, by zdobyć wiedzę o swoich prapoczątkach. Kiedy kobieta w końcu wraca do rzeczywistości, wszystko jest takie, jakie było, ale mimo to odczuwa ona różnicę; jest głęboko dotknięta wydarzeniami, których była świadkiem.Celem artykułu jest analiza ujęcia drogi ku kobiecości przez Eavan Boland w kontekście teorii matrycowej Brachy L. Ettinger. To, co proponuje Ettinger, jest uzupełnieniem freudowsko-lacanowskiego podejścia, które pozwala wyobrazić sobie nową, kobiecą, nie-binarną różnicę matrycową opartą na bliskości, gościnności i wymianie, a nie na separacji i opozycji mężczyzna/kobieta. Artykuł stara się dowieść, że psychoanaliza Ettinger i dzieło Boland mogą w połączeniu rozwinąć potencjał matrycowej podróży ku stawaniu się kobietą, opartej na takich pojęciach, jak: współczucie, kruchość, współbycie (wit(h)nessing), wymiana, łączność i transsubiektywne doświadczenie, które są nie do pomyślenia z perspektywy edypalnej.