Długotrwałe małżeństwa chrześcijan w świetle inskrypcji nagrobnych z katakumb Rzymu III– VI w.

CEL NAUKOWY: Założeniem przeprowadzonych badań było poznanie stosunku chrześcijan rzymskich okresu III – VI w. do seniorów, których małżeństwa trwały ponad 34 lata.PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem polega na ustaleniu wagi wartości długiego życia i trwania związku w systemie zapatrywań na życie oraz w etyce chrześcijańskiej. W badaniach posłużono się metodą analizy epigraficznej, historycznej i antropologicznej.PROCES WYWODU: Analizie poddano inskrypcje nagrobne pochodzące z katakumb rzymskich z okresu III–VI w. W analizowanym zbiorze inskrypcji znalazły się 22 teksty o zmarłych mężczyznach: sześć z nich zawiera dane o ich wieku, a 16 tylko o czasie trwania związku małżeńskiego. Z tej liczby 7,3% tablic poświęcono mężczyznom zmarłym w wieku 60–100 lat. Analizie poddano również 26 tablic poświęconych kobietom: na sześciu z nich podano wiek ich życia, na 16 – czas trwania związku małżeńskiego, natomiast na czterech informacje dotyczące okresu wdowieństwa, co stanowi 15,6% ogółu przekazów dotyczących kobiet. Tym samym liczba danych dotyczących mężczyzn i kobiet jest porównywalna, choć odsetek danych w stosunku do wszystkich przekazów daje dwukrotną przewagę kobietom. Kolejność analizowania przeze mnie danych wynika z ówczesnych preferencji obowiązując w ówczesny świecie, dających pierwszeństwo mężczyznom. Nie zawsze jednak znajdowało to swój wyraz w analizowanych tekstach. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza epigraficzna, historyczna i antropologiczna nie wykazała specjalnego dowartościowania takich związków, w przeciwieństwie do długiego trwania stanu wdowieństwa. Natomiast istotną wartością dla fundatorów napisów było utrzymywanie silnych więzów w tak długim pożyciu oraz podkreślanie pozycji zmarłych.