Legendy i wierzenia Słowian oraz ich odzwierciedlenie w polskich i angielskich nazwach roślin

Jadwiga Waniakowa (2012) twierdzi, iż wraz z nazwą kwiatów wędrowały wierzenia, tak jak miało to miejsce w przypadku „niezapominajki”. Bogactwo nazw, skrywane tajniki i wędrówki myśli ludzkiej, nawiązanie do kontekstów politycznych i historycznych oraz właściwości leczniczych i zjawisk okultystycznych sprawiają, że symbol kwiatu staje się pojęciem wielowymiarowym. Niniejszy referat ma na celu zobrazowanie sposobu postrzegania rzeczywistości przez symbolikę rośliny odzwierciedloną w nazwach. W szczególności, punkt wyjścia stanowią legendy i wierzenia Słowian. Głównym założeniem jest wstępna weryfikacja, czy w języku polskim słowiańskie skojarzenia związane z rośliną odzwierciedlone są w nazwach roślin oraz czy, tym samym, nastąpiła migracja wierzeń słowiańskich poprzez migrację nazw do kultury anglosaskiej. Fitonimy przedstawione zostały z perspektywy diachronicznej i synchronicznej. Nieodzownym elementem poszukiwań oraz wyzwaniem jest również podjęta próba tłumaczenia zwyczajowych nazw dawnych. Dociekania badawcze rozpoczęły się od analizy nazwy „wyżlin większy”/Antirrhinum majus L. Polska nazwa rośliny („wyżlin”) oznaczająca dawniej „pysk zwierzęcy, szczególnie psi albo cielęcy obrany ze skóry i mięsa”[1] odzwierciedlona jest w dawnych nazwach angielskich takich jak Dog’s-mouth [pysk psi] czy Calf’s-mouth [pysk cielęcy](Nowick 2015: 36). W języku polskim zaś roślina znana jest jako lwia paszcza.   [1] Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/wyzlin;5523280.html. Data ostatniego dostępu: 25.04.2020.

Waniakowa (2012) advocates migration of plant names together with associated folk beliefs as in the case of ‘forget-me-not’. The abundance of names, concealed secrets and wandering nature of human mind, reference to political contexts and historical backgrounds as well as healing properties and occult phenomena render the symbol of a flower multidimensional. The paper is supposed to depict the manner in which the reality is perceived via the plant’s symbolism embodied in its name. In particular, these are Slavic legends and beliefs analyzed as semantic motivation of the plant’s denomination process that constitute the paper’s main thrust. The key assumption, however, is initial verification whether Slavic associations with plants are reflected in their names in the Polish language, and whether the migration of Slavic beliefs via migration of names into the Anglo-Saxon culture has taken place. Phytonyms are presented from a diachronic and synchronic perspective. Further, an integral element of the study shall be an attempt to translate old and contemporary Polish and English plant names.