O poprawianiu (ale też i o psuciu) systemu przeprowadzania awansów naukowych w Polsce w latach 1990-2017

Artykuł przedstawia kluczowe problemy polskiego systemu awansów naukowych przeprowadzanych na uczelniach oraz w instytutach PAS i instytutach badawczych. Idzie o nadawanie – przez uprawnione jednostki naukowe – stopni naukowych: doktora i doktora habilitowanego. Autor, po krótkim przedstawieniu tej problematyki w czasach Polski Ludowej (lata 1945-1989) skupia się na ukazaniu ewolucji – i tej pozytywnej i tej złej, psującej ten system – systemu awansów naukowych. Artykuł odwołuje się (w warstwie „dowodowej”) do podstawowych aktów prawnych (ustaw i rozporządzeń) regulujących funkcjonowanie uczelni wyższych oraz – w szczególności – procedury nadawania stopni naukowych. Zdaniem autora w ostatnich kilkunastu latach zaczęły zachodzić w tym obszarze niepokojące zjawiska, które wymagają podjęcia (ale nie pozbawiających autonomii uczelni) działań usprawniających ten ważny system. Aby to uczynić, potrzebny jest konstruktywny dialog obu stron: państwa i uniwersytetu.

The paper presents the key problems of the Polish system of academic promotions conducted in higher education institutions and institutes of the Polish Academy of Sciences. The issue discussed is conferring – by legitimate scientific units – scientific degrees of PhD and habilitation (postdoctoral degree). The author, following the presentation of these issues in Poland under communism (1945-1989), focuses on showing the evolution of the system of academic promotions, both a positive and a negative, spoiling the system, one. The paper refers (in its evidence dimension) to fundamental legal acts (laws and regulations) which regulate the functioning of higher education institutions and – in particular – the procedures of academic promotions. In the last decade or so, phenomena have been emerging which raise serious concerns in this field. The phenomena in question require actions which would make the system more efficient (without depriving universities of their autonomy). What is needed is a constructive dialogue between the state and the university.