Roślinny mitochondrialny łańcuch oddechowy

Roślinny mitochondrialny łańcuch oddechowy, oprócz dużych kompleksów białkowych (Kompleksów I-IV) zawiera dodatkowe elementy: wewnętrzne i zewnętrzne dehydrogenazy typu II (NDin/NDex) utleniające NAD(P)H pochodzące odpowiednio z macierzy mitochondrialnej lub cytozolu oraz dodatkową terminalną oksydazę nazwaną oksydazę alternatywną (AOX). Udział szlaków alternatywnych w oddychaniu musi być ściśle regulowany ponieważ aktywność tych enzymów nie jest związana z translokacją protonów w poprzek błony i w konsekwencji nie prowadzi do produkcji ATP. Aktywność ta pozwala natomiast rozproszyć nadmiar siły redukcyjnej, co jest szczególnie ważne w warunkach stresowych. W tym artykule przeglądowym omówiono budowę szlaków alternatywnych roślinnego mtETC, regulację ich aktywności na różnych poziomach oraz opisano role jakie pełnią NDin/ex i AOX w metabolizmie komórek roślinnych.

Plant mitochondrial electron transport chain (mtETC), besides large complexes (Complex I-IV), consists of additional elements: internal and external type II NAD(P)H dehydrogenases (NDin/NDex) and an additional terminal oxidase, named alternative oxidase (AOX). The engagement of alternative pathways in respiration must be tightly regulated since their activity is not linked to pumping protons across membrane and, as a consequence, is not associated with ATP synthesis. The activity of plant-specific components in mtETC allows to dissipate the excess of reducing power and may be especially important under stress conditions. In this review the structure, the regulation of activities and the role of NDin/NDex and AOX in metabolism of plant cells is described.