Prawo do rachunku bankowego jako przejaw ochrony konsumenta. Zarys problematyki

Przedmiot badań: Przedmiotem artykułu jest problematyka dostępu konsumenta do rachunku bankowego jako instrumentu współcześnie w zasadzie nieodzownego w codziennej egzystencji. Ze względu na sposób uregulowania zagadnień powiązanych z tematyką opracowania przyjmuje ono charakter multidyscyplinarny, bowiem oprócz regulacji przewidzianych przez szeroko rozumiane prawo bankowe należy odnieść się do prawa cywilnego i konstytucyjnego. Tematyka ta nie była szeroko komentowana w piśmiennictwie z zakresu polskiego prawa bankowego. Cel badawczy: Udowodnienie, że w obowiązujących przepisach brak, w ocenie autorki, uregulowań w stopniu dostatecznym gwarantujących prawo konsumenta do rachunku bankowego. Wobec powyższego przyjęto następującą strukturę tekstu: w zagadnieniach wstępnych przedstawiono tło dla dalszej analizy wraz z przytoczeniem stosownych danych statystycznych, kolejno skupiono się na podstawowych dla opracowania pojęciach – konsumenta, rachunku bankowego oraz umowy rachunku bankowego, a także prawa konsumenta do rachunku bankowego w kontekście bezpieczeństwa i wykluczenia finansowego. W podsumowaniu ujęto wnioski płynące z przeprowadzonych rozważań. Metoda badawcza: Badania przeprowadzono przy wykorzystaniu metody formalno-dogmatycznej, natomiast jedynie pobocznie skorzystano z metody pozaprawnej, jaką jest analiza danych statystycznych. Wyniki: Konkluzją przeprowadzonych rozważań jest zasadność wprowadzenia regulacji silniej gwarantujących konsumentowi realizację prawa do rachunku bankowego w przypadku nieuzasadnionej odmowy jej zawarcia.

Background: The article is concerned with the issue of consumer access to the bank account as an instrument that nowadays is essentially indispensable to everyday existence. Due to the regulation of issues related to the subject of the study, it adopts a multidisciplinary character; in addition to regulations provided in the broadly understood banking law, reference should be made to civil and constitutional law. Furthermore, this issue was not widely commented in the Polish banking law doctrine. Research purpose: To prove that, in the author’s opinion, there are no applicable provisions guaranteeing the consumer’s right to a bank account. Therefore, the following structure of the text was adopted: the introductory issues set out the background for further analysis along with citing relevant statistical data, then focusing in on the basic concepts for the development of the study – consumer, bank account and bank account agreement, as well as the consumer’s right to a bank account in the context of security and financial exclusion. The summary includes the conclusions drawn from the conducted considerations, which boil down to the statement that the current regulations lack regulations sufficiently guarantee the consumer’s right to a bank account. Methods: The research was carried out using the formal-dogmatic method, while only a secondary way was used a non-legal method, the analysis of statistical data. Conclusions: The conclusion of the conducted considerations is the legitimacy of introducing regulations stronger guaranteeing the consumer the right to a bank account in the event of an unjustified refusal to conclude it.