Sprawa Al Mahdiego przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym: przełomowy wyrok czy stracona szansa?

Sprawa Al Mahdiego przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym jest sprawą przełomową, niepozbawioną kontrowersji. 27 września 2016 roku Międzynarodowy Trybunał Karny po raz pierwszy w historii wydał wyrok dotyczący zbrodni wojennej polegającej na zamierzonym kierowaniu ataków na budynki przeznaczone na cele religijne, edukacyjne, artystyczne, naukowe lub pomniki historyczne, pod warunkiem że nie są one celami wojskowymi, powołując się tym samym na art. 8 ust. 2 lit (e) (iv) Statutu Rzymskiego. Sprawa Al Mahdiego stanowi punkt wyjścia dla historycznej analizy znaczenia kultury oraz jej ochrony w prawie międzynarodowym – od wąsko postrzeganego przedmiotu ochrony w postaci dóbr kulturalnych, w czasach konfliktu zbrojnego, poprzez ochronę dziedzictwa kulturalnego w jego materialnym wyrazie, do ochrony dziedzictwa niematerialnego. Obecne rozumienie kultury jako tworu żywego oraz dostrzeżenie znaczenia, jakie kultura oraz dziedzictwo odgrywają zarówno dla lokalnych wspólnot, jak i społeczności międzynarodowej, czyni dziedzictwo istotnym elementem ludzkiej godności i tym samym praw człowieka.

The case of Al Mahdi in the International Criminal Court is a landmark case, though being a controversial one. On 27th of September 2016 the ICC for the first time issued a judgement concerning the war crime of intentionally directing attacks against buildings dedicated to religion, education, art, science or historic monuments, provided they are not military objectives. The case of Al Mahdi is a starting point for the historical analysis of the notion of culture in the international law – from the cultural property, protected in the times of armed conflicts, through cultural heritage in its tangible form, to intangible heritage. By understanding culture as dynamic and pivotal for local societies, as well as for international community, cultural heritage is now being perceived as an important part of human dignity and thus human rights.