Laktoza zawarta w lekach a nietolerancja laktozy – fakty i mity

Lactose intolerance is a set of clinical symptoms occurring after lactose intake, characterised by abdominal pain, bloating and diarrhoea. Adult-type hypolactasia is the most common cause of lactose intolerance and is associated with the physiological loss of lactase activity in adulthood. Hypolactasia occurs in 30% of the population of Polish adults. It should be noted that the presence of lactase deficiency does not mean that the patient will develop symptoms of lactose intolerance. Currently, many patients self-diagnose lactose intolerance based on the occurrence of various symptoms and begin to apply a restrictive diet, avoiding dairy products without consulting a doctor. Self-reported lactose intolerance is often not confirmed by objective tests. A restrictive diet can, however, lead to complications. Studies have shown that the occurrence of lactose intolerance symptoms depends on the dose of consumed disaccharide, and the dose of 12 g is considered to be well-tolerated in most patients. This means that, for many patients, it is not necessary to completely eliminate lactose from diet. Lactose is one of the most commonly used excipients in pharmaceutical industry. Some studies have shown that small amounts of lactose contained in medicines do not cause symptoms in patients; however, their role in inducing symptoms of lactose intolerance has not been confirmed so far. Moreover, the information on the exact content of lactose in drugs is often limited. This data could positively impact the quality of care for lactose intolerant patients and increase their medication compliance.

Nietolerancja laktozy to zespół objawów klinicznych występujący po spożyciu laktozy, w którym pojawiają się ból brzucha, biegunka i wzdęcia. Hipolaktazja typu dorosłych jest najczęstszą przyczyną nietolerancji laktozy i wiąże się z fizjologiczną utratą aktywności laktazy w życiu dorosłym. Szacuje się, że w Polsce hipolaktazja występuje u 30% populacji dorosłych. Należy zaznaczyć, że niedobór laktazy nie jest równoznaczny z tym, że u pacjenta wystąpią objawy nietolerancji laktozy. Obecnie wielu pacjentów samodzielnie rozpoznaje u siebie nietolerancję laktozy na podstawie występowania różnych objawów i zaczyna stosować restrykcyjną dietę z wykluczeniem nabiału bez konsultacji z lekarzem. Okazuje się jednak, że w ten sposób stwierdzona nietolerancja laktozy często nie znajduje potwierdzenia po przeprowadzeniu obiektywnych testów. Restrykcyjna dieta może prowadzić natomiast do wielu powikłań. Badania wykazały, że wystąpienie objawów nietolerancji laktozy zależy od dawki spożytego dwucukru, a za dawkę dobrze tolerowaną u większości pacjentów uznaje się 12 g laktozy. Oznacza to, że u wielu pacjentów nie jest konieczne całkowite wyeliminowanie laktozy z diety. Laktoza należy do najczęściej stosowanych substancji pomocniczych w przemyśle farmaceutycznym. Chociaż niektóre badania wykazały, że niewielkie ilości laktozy zawarte w lekach nie wywołują objawów u pacjentów, rola leków w wywoływaniu objawów nietolerancji laktozy nie została do tej pory potwierdzona. Ponadto informacje na temat dokładnej zawartości laktozy w lekach są często ograniczone. Dane te mogłyby jednak pozytywnie wpłynąć na poziom opieki lekarzy nad pacjentami z nietolerancją laktozy oraz zwiększyć przestrzeganie zaleceń lekarskich przez tę grupę pacjentów.